Hafta Hafta Hamilelik Ve Bebeğinizin Gelişimi

Başlatan ♥♥♥♥♥♥♥♥♥♥“°°¤Yağmur nisa°°¤”♥♥♥♥♥♥♥♥, 03 Şubat , 2011, 12:19:29

« önceki - sonraki »

güneşş

2.Hafta
  Her ay ortalama 10 yumurta hücresi aldıkları hormonal uyarıyla olgunlaşma sürecine girer.Eş zamanlı olarak rahimde dedööelecek yumurta hücresinin yerleşmesi için hazırlık başlar.İkinci hafta bu sürecin en alevli dönemidir.Bu haftada adeta kısa mesafeli bir yarış içinde olan 10 yumurta hücresinden bir tanesi (muhtemelen en sağlıklı olanı) dominant folikül içinde olgunlaşır,diğer yumurta hücreleri ile gelişimlerini tam olarak tamamlayamadan atrezi adını verdiğimiz bir süreçte kaybolurlar.

  Bazı kadınlarda iki yumurtanın olgunlaşması da mümkündür.bu durumda çift yumurta ikizleri (dizigotik) adını verdiğimiz ikizler oluşur.Aynı şekilde çocuk sahibi olabilmek için yumurtlamayı uyaran ilaçlar kullanan kadınlarda da iki ya da üç yumurta hücresi olgunlaşabilir ve çoğul gebelik olasılığı artar.

  Gebelik planlayan çiftlerde yumurtlama gününün takvim yötemiyle hesaplanması sıkça karşılaştığımız bir durum.Tıbbi olarak doğru da olsa bu hesap anne adayında strese neden olabilmekte ve hamile kalmayı zorlaştırabilmektedir.Aslında doğal olarak yumurtlamaya yakın günlerde kadın vücudundaki erkeklik hormonu (testosteron) miktarı (şaşırtıcı gelse de kadınlarda da bir miktar erkeklik hormonu vardır) belirgin şekilde artar ve libidonun artmasına neden olur.Yani takvim üzerinde gün saymak yerine kendi vücudunun sesini dinlemek gebe kalmak konusunda daha fazla yardımcı olabilir.

    Yumurta hücresi folikül duvarının çatlamasıyla serbestleşir.Bu dönemde genelde tek taraflı kasık ağrısı hissedilebilir.Nadiren oldukça şiddetli olan bu ağrı bazı kadınların her ay yumurtlamalarını hissetmelerini sağlayabilir.Serbest kalıp Fallop tüpü içine alınan yumurta hücresinin döllenmek için ortalama 24 saat süresi vardır.Bu süre içinde döllenme gerçekleşirse gebelik gerçek anlamda başlamış olur.Döllenmeyen yumurta hücresi genellikle sanıldığı gibi adet kanamasıyla atılmaz karın boşluğu içinde parçalanarak yok olur.Adet kanamasıyla atılan doku döllenmiş yumurtanın yerleşmesi için hazırlanan rahim iç zarı(endometrium)dur.

    İkinci haftanın sonunda  döllenmenin gerçekleşmesiyle henüz bilmiyorsunuz ama hamileliğiniz başladı bile...Bebeğinizin cinsiyeti ,bütün genetik özellikleri belirlenmiş durumda.döllenmiş yumurta hücresi  bir taraftan  bölünmeye devam ederken bir taraftan da rahime doğru olan  yolculuğuna devam ediyor .

   Bu arada hormonların etkisiyle  rahim iç zarı da gebelik ürününün yerleşmesi için hazırlanıyor. Bu aşamada endometrium(rahim iç zarı)  progesteron hormonu etkisiyle sekresyon dönemine girer. Böylece döllenmiş yumurta hücresi rahime ulaştığında onun yerleşmesi  için en uygun ortamı oluşturur.


güneşş

3.Hafta   Hala hamile olduğunuzu çok büyük olasılıkla hala bilmiyorsunuz ama bebeğiniz büyümeye devam ediyor.Bu dönemde blastosist  adı verilen aşamaya ulaşan embriyo endometriumla temas eder.Gebeliğin seyri için hayati önem taşıyan bu olaya implantasyon  olarak adlandırılır. İmplantasyonun olduğu alanda daha sonra plasenta gelişir. Blastosistin salgıladığı gebelik hormonu (HCG) bu aşamadan sonra kanınızda saptanabilir ve adet gecikmesi olmamasına rağman  hassas gebelik testleri gebeliği ortaya koyabilir.
    Bu dönemde iyi beslenmeniz önemli sıkı diyetler riskli olabilir.Günde 60 gr kadar protein tüketmelisiniz.Hamile bir kadının Ca gereksinimi de ortalama günde 1200mg kadardır.Bunu karşılamak için İki büyük bardak süte eşdeğer süt ürünü tüketmeniz uygun olacaktır.Aynı zamanda taze sebzeleri de tüketmelisiniz.Demir gereksinimi en azından 30 mg kabul edilir.Demirden zengin gıdalar et  ve yeşil sebzelerdir.


güneşş

4.Hafta  Beklediğiniz adet kanaması gecikiyor.Belki de gebeliğin ilk bulgularını hissetmeye başladınız. Kokulara karşı hassasiyet artışı, sabah bulantıları ,daha fazla uyku ihtiyacı ortaya çıkabilir.Bazı kadınlar daha  adet gecikmesi olmadan bu tür değişiklikleri hisseder. Günümüzde kullanılan idrarda gebelik testlerinin hemen tamamı bu dönemde pozitif sonuç verir .Kanda HCG ölçümü ise çok kesin olarak gebe olduğunuzu ortaya koyar.İdrarda yapılan gebelik testleri farklı hassasiyetlere sahiptir ancak bugün piyasada bulunan ev gebelik testlerinin çoğu ultrasonografide gebelik kesesinin görülebilmesinden önce pozitif sonuç verir.
   Bebeğiniz inanılmaz hızla büyümeye devam ediyor.Bölünmeyle hücre sayısı arttıkça bu hücreler üç ayrı tabakaya ayrılır. En içte bulunan endoderm tabakasından akciğerler,karaciğer ve sindirim sistemi gelişir.Orta tabaka mezoderm olarak adlandırılır.Bu tabakadan kalp,böbrekler,kaslar, kemikler ve cinsel organlar gelişir. En dışta yeralan ektoderm tabakasından da sinir sistemi  ve cilt oluşacaktır.


güneşş

5.Hafta  Eğer adet kanamalarınızı takip ediyorsanız gebeliğinizi öğrenmiş olmanız gerekir.Sabah bulantıları, yorgunluk, göğüslerde hassasiyet, kokulara karşı artmış duyarlılık gibi şikayetler bu hafta için  normal kabul edilmeli. Bu şikayetler karşısında kendinizi bırakmayın.Çok kötü olduğunuzu düşünerek moralinizi bozmayın.Bunların hemen her hamilenin yaşadığı normal şikayetler olduğunu ve geçeceğini düşünürseniz katlanmanız daha kolay olacaktır.Mümkün olduğunca bol sıvı almaya çalışın.Özellikle suyu bol için.Öğünlerinizi ufaltın ve sıklaştırın.Yağlı ağır yemekler yerine kuru ve hafif gıdaları tercih edin. Bebeğinizi besleyemediğinizi düşünmeyin. İdeal koşullarda beslenemeseniz bile bebeğinizin gereksinimlerini karşılayabilirsiniz.Yine de beslenmenizin aşırı derecede aksadığını düşünüyorsanız doktorunuzla konuşun
Bebeğiniz artık şekil almaya başladı.Beyin ve omuriliği oluşturan nöral tüp bu dönemde gelişmekte.Özellikle bebeğin baş kısmındaki nöral tüp yassılaşarak beyin taslağını oluşturmaya başladı.Bu haftalar bebeğin gelişiminde en kritik haftalardandır.Vajinal ultrasonografilerin büyük bölümünde gebelik kesesinin içinde yolk sac yanında izlenebilir.Boyu 1.5-2 mm kadardır.

Bu haftadan itibaren babalar için de bazı bilgiler vermeye başlayacağız.Eşiniz çok büyük değişiklikler yaşarken görünürde sizin için eşinizin eskisine göre çok daha duygusal olması tek değişiklik olabilir ve bu değişiklik te çok  büyük olasılıkla hoşunuza gitmeyecektir. Olayın tamamıyla dışında olduğunuzu hissedebilirsiniz.Eğer böyle duygular içindeyseniz eşinizle durumu payşalmaktan çekinmeyin. 




güneşş

6.Hafta   Gebeliğin vücudunuzda oluşturduğu değişiklikleri artık daha belirgin hissediyor olmalısınız.5. haftaya göre sabah halsizliği , bulantılar ve fenalık hissi daha belirgin olabilir.Hatta bu şikayetler gün boyu devam edebilir.Göğüslerde hassasiyet ve büyüme bu haftada dahi başlayabilir.Sık idrara çıkma ihtiyacı da  gebelik hormonu (HCG) etkisiyle ortaya çıkan bir şikayettir.
Bebeğinizin gelişmesinde dikkati çeken olay beyinin belirgin şekilde genişlemesidir.Nöral tüp kapanarak borucuk halini alır.Göz ve kulak taslakları gelişir.Baş popo mesafesi (CRL) 4-6 mmye ulaşır.Plasenta gelişimini büyük ölçüde tamamlar anca hormon üretimi10 haftaya kadar yumurtalıkların görevi olmaya devam eder.Vajinal ultrasonografide bu haftadaki gebeliklerin %80inde bebek kalp atışları saptanabilir.

güneşş

7.hafta Adet gecikmeniz 15 günü buldu. Sizden ''Kaç aylık ?'' sorusuna ısrarla yanıt isyeten yakınlarınıza 1,5 aylık gebe olduğunuzu söyleyebilirsiniz. Önceki haftalarda başlayan şikayetlerinizin devam etmesi yüksek bir olasılık.buna ek olarak implantasyon adı verilen  rahime yerleşmenin ardından hafif bir kanama ve adet sancısı benzeri kramplarınız olabilir.Bunlar halk arasında ''üzerine görme'' tabir edilen kanamalardır.Ağrılar veya kanama sizi huzursuz ederse doktorunuza başvurun.Artık ultrasonografide  küçük bir fasulye tanesine benzeyen bebeğinizi ve kalp atışlarını rahatlıkla izleyebilirsiniz.
      Bu hafta bebeğinizin ultrasonografide ölçülen boyu (CRL = Baş-popo mesafesi) 6-12 mm kadardır.ağırlığının da yaklaşık 1 gr olduğunu kabul edilebilir.Plasentanın yerleştiği alandan gelişmeye başlayan göbek kordonu bebeğinizin bundan sonra ihtiyaç duyacağı oksijen ve besin maddelerini taşırken Zaralı atıkları da plasentaya taşıyacaktır.Aynı zamanda sindirim sistemi ve akciğerler de bu haftada gelişmeye başlar.

güneşş

    8. hafta Artık vücutta fazladan su toplanmasına ve büyüyen rahiminizin etkisine bağlı olarak giyisileriniz eskiye göre daha  dar geliyor olmalı.Bu haftalar erken gebelik şikayetlerinin en üst düzeyde olduğu dönemdir.Kilo almak bir tarafa belirgin kilo kaybınız da olabilir.eğer bulantı ve kusmalar yüzünden beslenmeniz aksıyorsa doktorunuz bu konuda gereken önlemleri alarak destek tedavinizi düzenleyecektir.

     Hamileliğiniz çok rahat ve sorunsuz geçiyor olsa da bu hafta  ilk muayenenizi mutlaka olmanızı öneririz.Bu ilk muayenenin ayrı bir önemi vardır.Doktorunuz detaylı bir sorgulama ve muayene yapacaktır.Bebeğinizle  ultrasonografide de olsa ilk kez karşılaşacağınız bu gün hayatınızın unutulmaz günlerinden biri olacak.Muayene ve ultrasonografi sonrası bazı kan ve idrar tetkikleri yaptırmanız gerekecek.bunlar genel sağlık durumunuz yanında gebelikle ilgili olası sorunların erken dönemde saptanması ve gereken önlemlerin alınması için son derece önemlidir

güneşş

9.Hafta   Artık hamileliğinize az çok alışmış olmalısınız.Bulantı kusmalar devam ediyor olsa da büyük olasılıkla bu haftadan sonra azalacak ve kaybolacaktır. İlk muayene sonrası doktorunuzun verdiği bilgiler ve önerilerine göre hareket etmeniz , mümkün olduğunca bol sıvı almanız ,öğünlerinizi sıklaşyırıp ufaltmanız uygun olacaktır. Doktorunuz sizden bazı laboratuar tetkikleri yaptırmanızı istemiş olabilir.Bu haftada bebeğiniz 25-30 mm uzunluğa ulaşmış olabilir.Ağırlığı yaklaşık 4 gr dır.Baş kısmı gövdeye göre belirgin şekilde büyük ve öne doğru eğik biçimdedir.Ultrasonografide kalp atışlarını izleyebilir,doppler ultrasonografide kalp atışlarını duyabilir,hatta hareketlerini fark edebilirsiniz.sindirim sistemi gelişmesini sürdürür.Yumurtalık ve testisler bu haftada şekillenir

güneşş

10. hafta Gebeliğinizin en sorunlu bölümlerinden birini geride bıraktınız.bundan sonra kısmen daha rahat bir dönem geçireceksiniz.Vücudunuz gebeliğe uyum sağlama konusunda önemli yol aldı.Genelde 10. haftadan sonraki 15-20 hafta daha az sorunlu ve rahat geçirilir. Eğer  gebelikle ilgili rutin testlerinizi hala yaptırmadıysanız biraz acele etmenizde fayda var.Özellikle TORCH grubu olarak bilinen ve eğer özellikle gebeliğin ilk üç ayında geçirilirse bebeklerde sakatlıklara ve düşüklere neden olabilecek hastalıklarla ilgili testler için daha fazla geç kalınmamalı.
Bu haftada bebeğinizin hemen tüm organları gelişti ve birlikte çalışmaya başladı.Beyin gelişimi başdöndürücü bir hızda devam ediyor ve her geçen dakika bebeğinizin beyninde 200 000  yeni nöron oluşuyor.Parmaklar ayrılır.Erkek bebeklerin testisleri testosteron(erkeklik hormonu) salgılamaya başlar.

   10. haftadan sonra bebeğin dış etkenlere bağlı yapısal problemlerin oluşma olasılığı azalır. 10. hafta embriyonik dönemin sonu,fetal dönemin başlangıcı kabul edilir

güneşş

Gebelik    Haftası    Boy      Ağırlık 6.            Hafta      0,3 cm   
7.            Hafta         1 cm   
8.            Hafta      1,5 cm   1 gr.
9.            Hafta      2,5 cm   3 gr
10.          Hafta      3,5 cm   5 gr


güneşş

11.Hafta      Gebeliğinizin getirdiği değişikliklere artık daha iyi  uyum sağladığınız bir dönemdir. Bulantılarınız azalır.Kokulara karşı hassasiyetiniz daha az belirgin olur.Bu aşamadan sonra iştahınız da açılacaktır. Fazla kilo almama konusunda dikkatli olmalısınız.Genel olarak  İlk üç ayda toplam 1-1.5 kilo almanız uygundur.Ancak bazı gebeler bu dönemde hiç kilo almaz hatta belli miktarda kilo kaybı da normal kabul edilebilir.İkinci üç ayda 5 -6,son 3 ayda da 4-5 kilo almanız uygundur.Ancak gebelik öncesindeki kilo durumunuza göre doktorunuz size ne kadar kilo almanızın uygun olacağını anlatacaktır.Gebelikte diyet yapılmayacağı düşüncesi doğru değildir. Diyet mutlaka kilo vermek amacıyla yapılmaz.Gebelikte kilo almaktan çok dengeli beslenme konusuna odaklanmanızda ve varsa bu konudaki yanlışlarınızı düzeltmeniz son derece yararlıdır.Gebelikte kazanılan doğru beslenme alışkanlıkları sürdürülerek hayatınız boyunca kilo sorunu olmadan yaşayabilirsiniz.Eğer beslenme konusunda endişeleriniz varsa doktorunuz ve uzman bir diyetisyenin desteği ile gebeliğinizi doğru beslenerek en ideal kilo artışıyla tamamlamanız uygun olacaktır.Vejeteryan iseniz özellikle bir uzmanın desteğini almanızı öneririz.Protein sadece etten alınmaz ama bir vejeteryanın gebelikte beslenme konusunda daha da dikkatli olmasında fayda vardır.
Bebeğinizin boyu 4,5-6 cm civarında ve ağırlığı da 9-12 gr kadardır.Hızla büyümeye devam eden bebeğe yeterli besin ve oksijeni taşıyabilmek için plasentada  damarlanma da hızla artar. Yüz gelişimi özellik kazanır.Yüzün iki tarafında kulaklar izlenebilir parmaklar seçilebilir.Gözün rengini veren iris tabakası gelişir. Bebeğin başı vücudun yarısı kadardır.

güneşş

12.Hafta         Gebeliğinizin ilk çeyreğinin  geride kaldığı bu dönemde bulantıların büyük ölçüde kaybolması gerekir.Hala  beslenmenizi engelleyen kusmalarınız oluyorsa doktorunuzla bunu paylaşın.tiroid bezinin fazla çalıştığı durumlarda (hipertiroidi) gebelik bulantıları daha uzun süreli  ve şiddetli  olabilir. Bulantıları geride bıraktıysanız gebeliğin en rahat dönemine girdiğinizi söylemek münkündür.Bu dönemde kendinizi daha enerjik hissetmeniz mümkündür .Cildiniz daha parlak ve renkli bir görünüm alır.bu gebelikte değişen hormonal dengenin bir sonucudur.Keyfini çıkarın... Özellikle ikinci veya üçüncü gebeliğiniz ise karnınızda büyüme farkedilebilir. Plasentanın gebelik hormonlarının üretimini hemen tamamen üstlendiği bu dönemden sonra düşük riskiniz daha da azalır.

12.Haftada bebeğinizin yüzü hemen tamamıyla şekillenir.Burnu çenesi belirginleşir.Beyin hızla gelişir.Doğumdaki büyüklüğüne göre hayli küçük olmasına karşın beyin yapısal olarak hemen hemen aynı görünümdedir.El ve ayak parmaklarında tırnakları  izlenebilir.Barsaklar karın boşluğunda gelişmeye başlar.bu haftanın ilginç gelişmesi bebeğinizin ilk kez idrar yapmasıdır.Bebeğiniz doğana dek içinde bulunduğu amniotik sıvıya idrar yapacaktır.Ancak bu idrar toksik maddeler içermez çünkü metabolizmasının ürettiği zararlı maddeler plasenta aracılığı ile anneye geçer ve anne tarafından bertaraf edilir.Eğer doktorunuz  doppler ultrasonografi kullanıyorsa bu dönemde bebeğin kalp seslerini rahatlıkla dinleyebilirsiniz.

   Bu haftada bebeğinizin ense pilisi kalınlığı (NT)ölçülebilir.Başta Down sendromu olmak üzere pekçok doğumsal anomalide NT değeri normalden daha fazladır.Yine bu haftada ense pilisi kalınlığı ile beraber down sendromu riskinin belirlenmesi için birinci trimester tarama testi yapılabilir.

güneşş

13.Hafta    Artık  gebeliğin en sık karşılaşılan problemi olan kansızlığa karşı düzenli olarak demir ve folik asit içeren ilaçlar ve  doktorunuz uygun görürse multivitaminler kullanmanız uygun olacaktır.Gebelikte kan hacmi ve alyuvar sayısı belirgin şekilde artar.bu doğum sırasındaki muhtemel ani kan kaybını annenin atlatabilmesi için yapılan bir hazırlıktır.Aynı zamanda bebeğin bütün alyuvar hücreleri de annenin demir depoları kullanılarak üretilir.Bu nedenle besinlerden alacağınız  demir büyük olasılıkla yeterli olmayacaktır

Plasenta bu dönemde bebeğinize besin ve oksijen taşıma görevinin yanında salgıladığı çeşitli hormonlarla gebeliğin devamını sağlar.Göz kapakları gelişimi devam eden gözü korumak için kapalı durumdadır.Boyun bölümü uzamaya başlar.Elleri daha fonksiyonel hal alır.Bebeğiniz elleriyle oynamayı keşfeder.boyu yaklaşık 8,5-9 cm,ağırlığı da 35-55  gr kadardır. 20 diş oluşmuştur ama tabii ki henüz görülebilir değildir.Barsak gelişimi önemli ölçüde tamamlanmış ve barsak hareketleri başlamıştır.Pankreas çok küçk olmasına karşın insülin salgılamaya başlamıştır.Eğer doktorunuz Doppler fonksiyonu olan bir ultrason cihazı kullanıyorsa kalp atışlarını çok rahatlıkla duyabilirsiniz.Bebeklerin kalp atışlarıbize göre çok daha hızlıdır.Dakikada 160 ve hafif üstü kalp atım hızı sizi şaşırtmamalı.
Bu haftada da 12 haftada olduğu gibi ense pilisi kalınlığı ölçülebilir ve ilk trimester tarama testi yapılabilir.Yine bu haftada yeterli donanımda bir ultrasonografi cihazıyla bebeğe ait büyük anomalilerin önemli bir kısmı ekarte edilebilir ve cinsiyeti çok az bir yanılma payıyla saptanabilir.




güneşş

14.Hafta         Artık 2. trimester başladı. Doktrounuz size daha önceden  Down Sendromuna ait tarama testleri olan birinci trimester tarama testi (İkili test),üçlü test ve  amniosentez hakkında size bilgi vermiş olmalı.Bu testlerin kesin bir sonuç vermediğini, yalnızca risk belirlemeye yönelik olduğunu bir kez daha belirtelim.Kesin tanı ancak amniosentez Yaşınıza ve diğer risk faktörlerinize göre doktorunuz size objektif önerilerde bulunacaktır.Bu konuda karar verirken dış etkilerden çok doktorunuzun önerilerine güvenin,gerekirse ikinci görüş alın.Ancak sonuçta vereceğiniz karar bütün ailenizin ,hatta henüz doğmamış olan tüm çocuklarınızın hayatını etkileyebilir.Böyle bir kararı tek başınıza değil de ailenizin tüm bireyleriyle birlikte almanız daha doğru olacaktır.


    Hormonal değişikliklerin bütün vücudunuzda farklı etkilerinin ortaya çıkması söz konusu olabilir.Cilt değişiklikleri bu dönemde sıklıkla ortaya çıkar.Karın orta kısmında 'linea nigra' adı verilen koyu renkli çizgi bunlar arasında tipiktir.Atrıca özellikle genital bölge ve meme uçlarında belirgin koyulaşma izlenebilir.Bazı hamilelerde belirgin kıllanma artışı ,bazılarında da tam tersine kılların uzamasında bariz azalma ortaya çıkabilir.Oluşan tüm bu değişikler normale döner.Ancak özellikle karında olan deri çatlakları tam olarak düzelmez.En iyisi bunlardan korunmak için gerekli önlemleri almaktır.Çok kilo almamak bu önlemler arasında birinci sıradadır .bunun yanında nemlendirici tüm ürünlerin yararı olacaktır.Doktorunuzdan bu konuda öneri alabilirsiniz
Bu haftada bebeğinizin seyrek ve ince saçları, kaşları ve vücudunda  lanugo adı verilen tüyleri oluşur.Lanugo gebelik boyunca bebeğin vildini korur ve gebeliğin sonunda dökülür.Erken doğan bebeklerin vücudunda lanugo izlenebilir.Bebeğinizin ağırlığı bu haftada 60-90 gr, boyu da 9-12 cm kadardır.Kız bebeklerde yumurtalıklar karın boşluğundan pelvise inerler.Tiroid bezi de hormon üretmeye başlar.

güneşş

15.Hafta      Gebeliğiniz artık dışarıdan kolaylıkla anlaşılabilir hale geldi. Fiziksel değişikliklere ilk haftalara göre daha  iyi tolere edilebilir.buna karşın duygusal tepkiler çoğu kez eskiye göre daha abartılı olur. Bunu eşiniz ,ailenizin diğer üyeleri ve arkadaşlarınız kolaylıkla fark ederler.Eskiye göre daha kolay sinirlenir, daha kolay ağlarsınız.bunlar gebelik hormonlarının etkisiyle vücudunuzda ortaya çıkan değişikliklerdir.günlük yaşantınızı veya iş performansınızı etkilediğini düşünüyorsanız doktorunuza danışın.


Bu haftalarda kalbiniz her dakika gebelik öncesine göre yaklaşık  %20 daha fazla kanı vücudunuza pompalıyor.Bu özellikle kansızlığınız(anemi) varsa belirgin çarpıntı şikayetiniz başlayabilir.bu durum özellikle hızlı yenen bir yemek sonrasında belirginleşir.Kansızlık gebelik sırasında mutlaka etkin şekilde tedavi edilmesi gereken bir problemdir.Bunun yanında başta su olmak üzere bol sıvı tüketmeniz, hızlı yemekten kaçınmanız ve öğünlerinizi küçültmeniz yararlı olacaktır.

      Bebeğiniz büyümeye devam ediyor.Saçları uzuyor.İlk gebelikte bebek hareketleri genelde daha geç hissedilse de hamilelerin önemli bölümü bu haftada hafif seyirme tarzında bebek hareketlerini hissedebilirler.Kulaklar yüzdeki normal yerlerine yaklaşırlar. İskelet ve kas sistemi gelişimini sürdürür.Bebeğiniz dirsek be bileklerini hareket ettirmeye ve parmağını emmeye başlar.