LOHUSALIK SORUNLARI

[serap BİÇER]

Lohusalık Sorunları 
Lohusalık; doğumdan sonraki 6 haftalık dönemi içerir. Bu dönemde sık karşılaşılan sorunlar; anormal kanama ve iltihaplardır.

Lohusalık enfeksiyonu ne demektir?
Doğum sonrası rahim ve etrafındaki dokuların iltihabıdır. Çok hafiften hayatı tehdit eden çok ağır formlara kadar dereceleri vardır. Gerektiğinde doğumda antibiyotik kullanılırsa çok daha az görülür. Antibiyotik verilmezse %50 gibi yüksek oranlarda görülür.
En sık görülen etken B grubu streptokoklardır.
Operasyonla doğum, su kesesinin erken açılması, doğum eylemi esnasında yapılan bazı girişimler, uzamış doğum eylemi, sık muayene, plasenta parçacıklarının retansiyonu (doğumdan sonra bebeğin sonunun tam anlamaması), kötü bakım, bazı kronik hastalıkları (şeker hastalığı gibi) olanlarda daha sık görülür.

Bulguları nelerdir?
Ateş 38,5 C'nin üzerindedir. Karın ağrısı, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, anksiyete, oryantasyon bozukluğu olabilir. İlerlemiş vakalarda şok gelişebilir.
İdrar yolu iltihapları
Yara yeri iltihapları
Akciğerlerde atelektazi, zatürre
Meme iltihabı (mastit) görülebilir.

Tedavide neler yapılabilir?
Antibiyotikler kullanılır. Hastanın genel bakımının düzeltilmesi, sıvı açığının takviye edilmesi de önemlidir.
Lohusalıkta anormal kanama;
Lohusalık döneminde kanama olması beklenen bir durumdur.

Kanamanın aşırı olmasının erken dönem nedenleri arasında;
Ralahimin yeterince küçülmemesi, doğum yolunda olan yırtılmalar, plasenta retansiyonu sayılabilir.

Geç dönem nedenleri;
Ralahimin geç küçülmesi, enfeksiyonlar sayılabilir.

Tedavide neler yapılabilir?
Nedene yönelik tedavi yapılır.

VE LOHUSALIKTA DEPRESYON
Doğum yapan kadınların %10'unda depresyon görülür. Gerçek psikoz 1/1000 doğumda görülür. Nedenleri çok iyi bilinmemektedir.

Risk faktörleri nelerdir?
Önceki doğumda depresyon öyküsü, çocuklukta kayıplar (ebeveynler gibi), fiziksel ve seksüel suistimal, yoksulluk, ailesel yatkınlık, stres, planlanmamış gebelik.
Duygulanımdaki karışıklık en belirgin özelliğidir. Şiddetli mental duygusal ve fiziksel çöküntü vardır. Doğumla ilgili özgüven azalmıştır. Uykusuzluk veya aşırı uyku olabilir. Keyif veren aktivitelerde azalma vardır. Halsizlik ve enerji kaybı sözkonusudur. Suçluluk ve değersizlik hissi vardır.
Gebeliğin ilk üç ayında hafif de olsa görülebilir. Kişilikte değişkenlikler duygulanımda bozukluklar olabilir. İlk üç ay dolduktan sonra bulgular azalır. Lohusalık döneminde ise doğumdan sonraki 2-12. haftalarda görülür. Bir iki ay sürebilir.
Tedavide; psikolojik destek önemlidir, anneliğe geçişte yardım gerekir. Psikoterapi yeterli olmuyorsa antidepresanlar kullanılabilir. Bu ilaçların anne karnında büyümekte olan bebek üzerinde olumsuz etkileri olabilir, dikkatli kullanılmalıdırlar. Doğum sonu depresyonda ıniihar eğilimi varsa daha ciddi tedaviler yapılabilir.
Bu tedavi yöntemleri bir psikiyatrist eşliğinde planlanmalıdır.